DUYGUSAL ZEKA GRUP ÇALIŞMASI

Duygusal Zeka, duyguları tanıma, anlama, analiz etme, duyguları düşüncede kaynaştırma, duygusal bilgiyi kullanma ve entelektüel duygusal gelişimi destekleme, duyguları düzenleme yeteneğidir. Duygusal Zekanın Önemi, son yıllarda çocuklara ilkokulda uygulan IQ testi sonuçlarının yaşamlarında başarılarını garantilemediği, hatta yansıtmadığı, anlaşılmıştır. IQ’ su yüksek olan çocukların neden daha başarılı olmadığı araştırılmış ve EQ (duygusal zeka) kavramı iyice önem kazanmıştır. EQ ‘su yüksek olan bireyler, kendilerini tanıyan ve ihtiyaçlarını bilen, güçlü ve zayıf yanlarının farkında olan duygularını kontrol edebilen ve etkili ilişkiler kurabilen, iş yaşamında başarılı olabilen kişilerdir. Duygusal Zeka (EQ) ve Bilişsel Zeka (IQ) Arasında Nasıl Bir İlişki Vardır? Zeka kavramı daha çok akademik başarıyı sağlayan “bilişsel potansiyeli” vurgulamaktadır. Ancak sosyal ilişkilerde yeterli olmada, yaşama uyum ve yaşamda başarılı olmada duygusal yeti ve potansiyelin çok önemli olduğu açıktır. IQ ise konsantrasyon, madde organizasyonu, planlama, kelimeleri kullanma, anlama ve onları gerçeklere göre düzenleme ile ilgilidir. Duygusal zeka, IQ’ nun aksine geliştirilebilmekte ve yükseltilebilmektedir. Duygusal Zekanın Çocuklarda Yaşam Becerileri Üzerindeki Etkisi Duygular sağlık, öğrenme ve kişilerarası ilişkiler gibi insan yaşamının her alanını etkilemektedir. Kendi duygularını denetleyen, başkalarının duygularını tanıyıp etkin bir şekilde yanıt veren çocuklar ve gençler yaşamın her alanında diğerlerine göre daha başarılı olmaktadır. Bu çocuklar aileleriyle, öğretmenleriyle, akranlarıyla ilişkilerinde, eğitimde, sporda, toplumsal ilişkilerde ve grup çalışması gerektiren işlerde daha başarılıdır. Duygusal zeka becerileri gelişmiş olan çocukların daha başarılı ve mutlu bir yaşam sürerek, aile ve iş yaşamlarında başarılı birer yetişkin olabilmeleri mümkündür. Duygusal zeka becerileri güçlü olan çocuklar; ailede ve okulda yaşadıkları hayal kırıklıklarıyla daha etkili olarak başa çıkabilmektedir. Akranlarıyla daha az kavga etmekte, kendine ve başkalarına yönelik saldırgan davranışları daha az sergilemektedirler. Bu çocuklar diğerlerine göre daha sağlıklı, daha atılgan, daha dikkatli ve sosyal becerileri daha güçlüdür. Duygusal Zekanın Çocuklarda Kişilerarası İlişkiler Üzerine Etkisi Duygusal becerileri güçlü olan çocuklar, sosyal ilişkilerde, akranlarını anlamada ve ilişki kurmada daha başarılı olmaktadırlar. Bu çocuklar diğer çocuklarla ve yetişkinlerle kendi ihtiyaçlarından ve ilkelerinden ödün vermeden esnek ve saygılı bir iletişim içine girebilmektedirler. Doğru zamanlama ve iletişim becerilerinin yanı sıra, ihtiyaçları olduğunda paylaşma ve yardım alma konusunda da etkilidirler. Duygusal ve sosyal açıdan yetkin olan çocuklar, başkalarının sözlü mesajları kadar sözsüz mesajlarını da anlayabilmektedirler. Diğer yandan duygularını ifade edemeyen ya da paylaşamayan çocuklar kendilerini hayal kırıklığına uğramış hissetmektedirler. Bu çocuklar etraflarında olan biteni anlamakta güçlük çekmekte ve genellikle garip insanlar olarak görülmektedir. Çocuklarda Sözsüz Mesajları Tanıma İletişim sürecinde; akılcı zihin sözcükleri yani sözlü mesajları, duygusal zihin ise sözsüz mesajları kullanmaktadır. Heyecan, mutluluk, acı, öfke ve benzeri duygular genellikle yüz ifadeleriyle ya da beden diliyle ifade edilmekte ve anlaşılmaktadır Çocuklarda Özfarkındalık Çocukların duygusal tepkilerini kontrol etmede ilk adım onların öz-farkındalıklarını ( öz-bilinç) geliştirmelerine yardım etmektir. Öz- farkındalık kazanan çocuklar; iç dünyalarını gözlemleyerek hangi duyguyu ne zaman hissettiklerini, üzüntülerini ve duygusal patlamalarını tetikleyen olayları tanımlayıp, duygularını kontrol etmeyi öğrenirler. Çocuklarda Öfke Kontrolü Olumsuz duygulara kapıldıklarında dinleme, düşünme ve konuşma becerileri çocuklarda şiddetli biçimde zarar görmektedir. Öfkelendiğinde kısa bir ‘‘ mola vermek ’’ sonucu daha olumlu bir şekilde etkilemektedir. Çocuklarda İletişim Becerileri Çocuklar temel iletişim becerilerini doğrudan ya da dolaylı olarak anne- babadan öğrenmektedir. Çocuklarda bulunması gereken en önemli iletişim becerileri; çatışma çözme, empatik iletişim, aktif dinleme, sözsüz mesajları anlama, ben dili kullanarak mesaj gönderme, öfke kontrolü, başkalarının duygularını anlama ve grup ortamında işbirliği içinde çalışma gibi becerilerdir. Çocuklarda Empatik Beceri Yapılan araştırmalar; yüksek düzeyde empatik becerilere sahip öğrencilerin okullarda en popüler, en uyumlu, en yüksek performans gösteren öğrenciler olduğunu fakat bu öğrencilerin akademik zekalarının diğer öğrencilerden daha yüksek olmadığını göstermektedir. Çocuklarda Dinleme Becerileri Dinleme becerisi çocuklarda; empatik becerilerin gelişmesi, başka insanlardan bilgi alma, arkadaşlarıyla işbirliği geliştirebilme gibi yaşantılara alt yapı hazırlamaktadır. Çocuklarda Çatışma Çözme Çocuklar arasında yaşanan çatışmaların çözülmesi; karşılıklı saygı ilişkisi kurarak, benzerlik ve farklılıkları kabul etme becerisinin öğrenilmesine bağlıdır. Ne yazık ki yetişkinler de çoğunlukla çocuklar gibi tek bir doğru yol ya da yöntem olduğunu düşünerek, farklılıklar karşısında tolerans göstermemektedirler. Programın Amacı Nedir? Programın temeli aşağıda belirtilmiş olan 5 öğeden oluşmaktadır; 1.Duyguları tanımak: Öz farkındalık, bir duyguyu meydana gelirken bilmek ve tanımak. An ve an duyguları tanımak. 2.Duyguları yönetmek: Duyguları yönlendirmek, üzüntü ve stres gibi duygusal yaşantılar sonrasında hızlı bir şekilde toparlanma ve iyileşme becerisi. 3.Bir hedefe motive olmak: Amaçlara ulaşmak için duygulara yol göstermek, öz- denetim ve öz-disiplin, sevinci ertelemek ve ani duygusal çıkışları kontrol etmek. 4.Başkalarının duygularını tanımak: Empati, başkalarının ne hissettiğini anlama ve hissetme becerisi. 5.Sosyal ilişkileri yönetmek: Sosyal beceri, başkalarının duygularını yönetme ve liderlik becerileri. Grup üyelerinin, duygusal zekanın temel kavramlarını öğrenerek bunları yaşamlarında uygulamaya geçirmeleri ve duygusal yaşantılarının, duygusal zeka anlaşılarak yeniden düzenlemesine, bir grup yaşantısı yoluyla yardımcı olmaktır.